13 Nisan 2015 Pazartesi

„Geist“ Kavramı



Almanca „Geist“ kavramı  tarihsel süreçte, filozofi, teoloji, psikoloji ve günlük dilde  farklı  anlamlarda kullanılıyor.

Bilinç bağlamında insanın bilişsel yeteneklerini  kullanma yetisi; yani dikkat, bellek, konsantrasyon, dili kullanma ve anlama, ögrenme, muhakeme, problem cözme ve karar verme gibi bir grup zihinsel süreci anlatan, hipnoz ve trans hallerini de içeren bir terim.







Dini bağlamda ise “Geist” kavramı  öte dünya, ahiretle bağlantılı. Genellikle spritüel anlamda tanrının oluşturduğu transandantal ruhanilik hali, hatta tanrıyla özdeşlik olarak tanımlanıyor. Christ dünya görüşünde ise güvercin ya da göz sembolüyle Kutsal Ruh, Tanrının  Ruhu olarak adlandırılmakta.Hegel filozofisi ve Wilhelm Dilthey’in tin bilimleri (Geisteswissenschaft) öğretisinde de görüleceği gibi Alman Idealizminin geleneğinde“Geist” terimi bireysel yapıyı aşan anlamda kullanılmıştır. 

“Geist’ın doğası” sorusu metafiziğin ana temasını oluşturmakta.

Geist kavramı  Hint-Avrupa dilinde *gheis-  kökünden gelmekte; ürperme, titreme, heyecanlanma ayrıca korkma, dehşete kapılma gibi anlamlar taşımakta. Muhtemelen yoğun ve uzun süren rüya, vizyon, trans fenomenlerini belirtmek için kullanılmış. Hint-Avrupa dili ailesinin bir alt grubu olan batı-german dilinde “doğaüstü varlık” anlamına gelen *ghoizdo-z  kelimesi hıristiyanlığın kabul edilmesi sırasında yeniden yorumlanarak Incil’deki Spiritus Sanctus (Kutsal Ruh) kavramına hizmet etmiş. Bu nedenle *ghoizdo-z  kelimesinin German halkının bir çok kültürde olduğu gibi yaygın olan “doğaüstü varlık” yani hayalet (Gespenst)  inanışı çağımızda hala Geist kavramıyla karıştırılmasına sebep olduğu düşünülmektedir. Geist kavramı  latince spiritus anlamına gelen nefes, soluk ile de ilişkilendirilmiştir.


Kaynak: http://de.wikipedia.org

              Deutsches Wörterbuch von Jacob Grimm und Wilhelm Grimm
              http://www.philosophie-woerterbuch.de  

Hiç yorum yok :

Yorum Gönder